SEĆANJE I TRAUMA U POSTJUGOSLOVENSKOM FILMU
Ponedeljak, 21. novembar 2016. godine u 20h
Omladinski centar CK13, Novi Sad
Ciklus ANTIFAŠISTIČKI BIOSKOP – projekcija filmskih inserata sa diskusijom
Korpus odabranih igranih filmova nastalih u produkciji Srbije/SR Jugoslavije, Hrvatske, Bosne i Hercegovine i Makedonije nakon devedesetih pokazuje da film, kao mesto sećanja (lieu de memoire, kako navodi Pierre Nora), reflektuje nemogućnost održanja zajedničkog jugoslovenskog narativa bilo kroz reprezentaciju radikalne destrukcije SFRJ na fonu rata, bilo kroz nelagode tvorbe novih nacionalnih, rodnih i individualnih identiteta uopšte kroz narative individualnih sećanja i pamćenja nakon raspada SFRJ.
U tom smislu, protagoniste/kinje postjugoslovenskog filma odlikuje "bezdomnost” (pojam teoretičarke Inge Scharf) kao osećaj nepripadanja i antagonističkog odnosa i prema sopstvenoj naciji i prema prethodnom jugo-identitetu – to lutajuće nepripadanje ni prethodnom narativu bivše jugoslovenske nadnacionalne zajednice, ni sadašnjem novokonstruisanom identitetu ostavlja protagoniste/kinje u zaustavljenom ne-prostoru i ne-vremenu, istovremenom prisustvu i na margini i u centru nacionalnog identiteta (Homi Bhaba) koji tvori nelagodu i nepripadanje.
Filmski tekstovi temelje se na narativima sećanja, a sećanje, trauma i svedočenje predstavljaju značajan okvir za tvorbu i destabilizaciju identiteta. Na taj način, postjugoslovenski film lociramo kao (post)nacionalni film, i kao istorijski, i kao (post)traumatski. Protagonisti/kinje odabranih ostvarenja naciju poimaju ili kroz tzv.etnoesencijalistički ili pak kroz konstruktivistički model. Sećanje na rat ili pak sećanje na jugoslovensko vreme u ovim filmskim ostvarenjima gotovo podjednako je distribuirano na počinioce, učesnike i na žrtve zločina.
Posebno polje zauzimaju tzv. ženski narativi - ratna trauma iz vizure žene kao žrtve.
Kroz sećanje i traumu analiziraćemo sledeće filmove: "Lepa sela lepo gore" Srđana Dragojevića, "Ubistvo s predumišljajem" Gorčina Stojanovića, "Crnci" Zvonimira Jurića i Gorana Devića, "Svjedoci" Vinka Brešana, "Živi i mrtvi" Kristijana Milića, "Savršen krug" Ademira Kenovića, "Nafaka" Jasmina Durakovića, "Četvrti čovek" Dejana Zečevića,"Ničiji sin" Arsena Antona Ostojića, "Grbavica" Jasmile Žbanić, "Snijeg" Aide Begić, "Čarlston za Ognjenku" Uroša Stojanovića, "Podzemlje" Emira Kusturice i "Pre kiše" Milča Mančevskog.
Program pripremila: Vesna Perić
„Antifašistički bioskop“ je jedna od aktivnosti projekta Škola antifašizma Saveza antifašista Srbije.
Projekat se sprovodi uz podršku Fondacije za otvoreno društvo Srbija.